Oświetlenie aktywujące vs. uspokajające: które światło powoduje zmęczenie?

Światło ma ogromny wpływ na to czy czujemy się zmęczeni czy też skoncentrowani i gotowi do wykonania codziennych zadań. Przed snem idealne jest światło, które wprowadza nas w relaksujący nastrój, natomiast podczas pracy, np. w biurze lub w domowym gabinecie, ważne jest oświetlenie o działaniu pobudzającym, które zapewni nam koncentrację.

Poniżej wyjaśniamy, dlaczego światło jest ważne dla naszego biorytmu, a tym samym ma wpływ na nasz nastrój i sen, jaka jest różnica między barwą światła a temperaturą barwową oraz podajemy wskazówki dotyczące oświetlenia, które nie powoduje zmęczenia.

Wpływ barwy światła na biorytm

Na pewno zauważyłeś też, że światło słoneczne dodaje Ci energii, a ciemna pora roku raczej wprawia Cię w spokojny i senny nastrój. Ma to związek z rytmem biologicznym, znanym również jako „wewnętrzny zegar” człowieka. Ma to szczególne znaczenie dla Twojego organizmu – nawet lub właśnie wtedy, gdy większość czasu spędzasz w pomieszczeniach.

• Światło słoneczne lub światło dzienne ma najwyższą zawartość niebieskiego i nadaje rytm. Dla ludzi światło nie wygląda na „niebieskie”, jest jasne, białe i pobudzające oraz sygnalizuje nam, że jest dzień i powinniśmy być czujni. 
• Pod wieczór zmniejsza się udział światła niebieskiego, a wzrasta udział światła pomarańczowego. Ma to wpływ na zmęczenie i powoduje wydzielanie melatoniny, hormonu snu.
• Jeśli przed snem spędzasz dużo czasu przed ekranem i jesteś narażony na działanie niebieskiego światła, może to wpływać na jakość Twojego snu.

Definicja barwy światła i temperatury barwowej

Barwa światła opisuje widoczny kolor światła, natomiast temperatura barwowa określa jego względną ciepłość lub chłód. Temperatura barwowa jest mierzona w kelwinach.

• Ciepła barwa światła o niskiej wartości kelwinowej (od 0 do 3300 kelwinów) ma duży udział światła pomarańczowego,
• Chłodniejsze barwy światła, reprezentowane przez wyższą wartość Kelvina (między 3300 a 5300 Kelvinów lub powyżej 5300 Kelvinów), zawierają dużą ilość niebieskiego światła.

Jaka jest różnica w jasności?

Jasność, podawana w lumenach w przypadku lamp LED, informuje o maksymalnej mocy świetlnej żarówki. Można ją np. zmniejszyć w lampach z funkcją ściemniania, w zależności od potrzeb. Nie zmienia to jednak barwy światła.

Lampy LED o zmiennej barwie światła

W odniesieniu do barwy światła obowiązuje zasada: im wyższa wartość w kelwinach, tym większy udział niebieskiego światła. Nie tylko pora roku ma wpływ na to, że w porównaniu z ciepłymi miesiącami czujesz się zmęczony i pozbawiony energii – wybór żarówek LED w Twoim domu również odgrywa decydującą rolę, jeśli chodzi o utrzymanie czujności lub stworzenie przyjemnej atmosfery.

W przypadku lamp LED lub opraw oświetleniowych z wbudowanymi żarówkami, takimi jak panele LED, regulacja barwy światła i temperatury barwowej umożliwia dostosowanie oświetlenia do różnych sytuacji i potrzeb. Dzięki temu możesz wpływać na nastrój w swoim domu, dobierając odpowiednie lampy.

Wskazówki dotyczące oświetlenia, które nie powoduje zmęczenia 

Nasze wskazówki pomogą Ci stworzyć przyjemne oświetlenie, które nie powoduje zmęczenia. Zawsze bierz pod uwagę swoje indywidualne potrzeby i preferencje oraz dostosuj wskazówki dotyczące oświetlenia do swoich osobistych potrzeb: 

• Preferuj naturalne światło: staraj się, aby do pomieszczenia wpadało jak najwięcej naturalnego światła dziennego. Można to osiągnąć poprzez duże okna, jasne zasłony lub przeszklone powierzchnie w drzwiach.
• Zwróć uwagę na temperaturę barwową i barwę światła: do biura nie używaj żarówek o barwie ciepłej, ale wybierz żarówki z wysokim udziałem światła niebieskiego. Przed snem warto natomiast postawić na ciepłe oświetlenie w salonie i sypialni, ponieważ właśnie wtedy światło ma powodować senność.
• Zastosuj inteligentne żarówki: używaj inteligentnych żarówek i lamp LED z funkcją zmiany kolorów i regulacją barwy światła.
• Unikaj oślepiania: unikaj bezpośredniego oślepiania przez lampy lub żarówki, które świecą prosto w oczy. Umieść lampy tak, aby rozpraszały światło pośrednio lub kierowały strumień światła na konkretny obszar, np. na biurko. Do tego celu nadają się np. lampy sufitowe lub regulowane, obrotowe lampy.
• Postaw na wiele źródeł światła: połącz różne rodzaje oświetlenia w pomieszczeniu, np. lampy sufitowe, lampy stojące i lampki stołowe, a następnie dostosuj jasność i barwę światła do atmosfery i swoich potrzeb.